SỰ PHỐI HỢP GIỮA LUẬT SƯ VỚI BÁO CHÍ TRONG CÔNG TÁC XÂY DỰNG, TUYÊN TRUYỀN PHÁP LUẬT
Luật sư Nguyễn Thị Thu Hoài
Phó trưởng Ban Chính sách luật sư – Đoàn Luật sư TP Hà Nội
Để hoạt động tuyên truyền pháp luật được thực hiện tốt, việc phổ biến, giáo dục pháp luật cần tuân thủ nguyên tắc: chính xác, đầy đủ, rõ ràng, dễ hiểu, thiết thực, kịp thời, thường xuyên, có trọng tâm, trọng điểm, đa dạng và phù hợp. Trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, luật sư và báo chí được xem là hai trong số những yếu tố quan trọng thúc đẩy, đưa pháp luật đến gần với công chúng hơn.
Trong những năm gần đây, có thể thấy rõ sức mạnh của báo chí, truyền thông tác động đến mọi góc cạnh của đời sống xã hội. Đặc biệt, thông qua các phương tiện phát thanh, truyền hình, các báo, tạp chí điện tử, các thông tin được truyền tải có sức lan tỏa nhanh, rộng và tác động vô cùng mạnh mẽ.
Cùng trong xu hướng phát triển chung, nghề luật sư cũng được phát triển mạnh mẽ, với phạm vi hoạt động rộng khắp trên tất cả các lĩnh vực hành nghề, trong cả nước và đã có nhiều đóng góp tích cực, chủ động, hiệu quả, đặc biệt trong công tác xây dựng pháp luật, tuyên truyền phổ biến pháp luật. Một hình thức tuyên truyền phổ biến chính là thông qua báo chí.
Báo chí cần luật sư và luật sư cần báo chí
Để nói về mối quan hệ giữa báo chí và luật sư, có thể nói, nên dùng 2 từ “mật thiết”. Quyết định số 68/QĐ-HĐLSTQ ngày 20 tháng 7 năm 2011 của Hội đồng luật sư toàn quốc có quy định mối quan hệ giữa luật sư và các cơ quan thông tin đại chúng như sau: “Luật sư cần phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng trong việc tuyên truyền pháp luật, đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm và các tiêu cực xã hội”.
Thực tế, các bài báo có ý kiến tham luận, trả lời của luật sư, hoặc các buổi tọa đàm giải đáp pháp luật trực tuyến được tiếp cận và có sức ảnh hưởng hơn so với những thông tin vu vơ, không rõ tràn lan trên mạng. Với đặc thù cơ bản của báo chí là tính phổ cập, nhanh chóng, kịp thời và rộng khắp, trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, báo chí đóng vai trò quan trọng, là công cụ, phương tiện hữu hiệu đưa pháp luật đến với cán bộ, nhân dân, giúp cho đông đảo cán bộ, nhân dân dễ dàng tiếp thu, nắm bắt, tìm hiểu, nâng cao nhận thức, ý thức pháp luật. Báo chí là phương tiện truyền tải trong quá trình hành nghề, thực hiện sứ mệnh bảo vệ công lý của luật sư. Báo chí đưa tin bài về kế hoạch tuyên truyền, giáo dục, phổ biến pháp luật của luật sư tới người dân.
Trong Bộ Quy tắc Đạo đức và Ứng xử nghề nghiệp Luật sư Việt Nam đã đưa Quy tắc 31 và Quy tắc 32 quy định về quan hệ của Luật sư với Cơ quan truyền thông và quảng cáo. Theo đó, Bộ Quy tắc khẳng định, người Luật sư có quyền chủ động trong quan hệ với Cơ quan Báo chí, và thực hiện Quảng cáo; Quyền chủ động cấp thông tin cho Báo chí (QT 31.1); Quyền chủ động viết bài, sử dụng mạng xã hội… (QT 31.3); Quyền chủ động thực hiện các hoạt động, loại hình quảng cáo theo quy định (QT 32).
Như vậy, bảo vệ công lý, bảo vệ công bằng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa là chức năng, nhiệm vụ của cả nghề Luật sư và nghề Báo.
Sự phối hợp giữa luật sư với báo chí trong công tác xây dựng và tuyên truyền pháp luật.
Có thể thấy rằng, báo chí và luật sư đóng vai trò quan trọng trong công tác xây dựng và tuyên truyền pháp luật trong một xã hội dân chủ. Sự phối hợp giữa hai nhóm nghề nghiệp này không chỉ mang lại hiệu quả cao trong việc giáo dục cộng đồng về quyền và nghĩa vụ pháp lý, mà còn kịp thời phản ánh những hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm quyền con người,… đảm bảo pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo vệ quyền con người.
Bản thân tôi là luật sư và từng công tác trong lĩnh vực báo chí nên thường xuyên được mời tham gia trả lời phỏng vấn, giải đáp pháp luật trực tuyến đối với các vấn đề nổi cộm trong xã hội, liên quan trực tiếp tới nhiều vấn đề như kinh tế, thuế, đất đai, hôn nhân gia đình, phòng chống tham nhũng, bạo lực học đường, các vụ án hình sự … Trong những buổi trao đổi này, tôi đều phân tích, đánh giá vấn đề dưới nhiều góc độ, cũng như đưa ra tư vấn dựa trên những căn cứ, quy định pháp luật cụ thể đối với từng trường hợp để bạn đọc có nhận định, thái độ, phản ứng đúng pháp luật, tránh những biểu hiện quá khích, lệch lạc. Qua đó phổ biến pháp luật tới bạn đọc, đưa ra cảnh báo, phòng ngừa, hạn chế các vi phạm tương tự hoặc các hệ lụy có thể phát sinh do phản ứng tiêu cực, trái pháp luật đối với những sự việc, sự kiện xảy ra trong xã hội.
Luật sư Thu Hoài trong buổi phỏng vấn với các nhà báo tại Truyền hình Công an nhân dân về
bảo vệ quyền trẻ em.
Sự phối hợp và vai trò của báo chí và luật sư trong công tác xây dựng và tuyên truyền pháp luật không chỉ đảm bảo quyền lợi của người dân mà còn là một yếu tố quan trọng trong việc xây dựng một xã hội công bằng và tuân thủ pháp luật. Sự hiểu biết và nhận thức pháp luật từ công chúng còn được thông qua công việc tuyên truyền của báo chí và sự hỗ trợ pháp lý từ luật sư. Luật sư không thể đi tới từng nơi để tuyên truyền, phổ biến pháp luật nhưng với sự hỗ trợ, đồng hành của báo chí, việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật trở nên thuận lợi hơn và có hiệu quả hơn.
Tiếp tục đẩy mạnh sự phối hợp của báo chí và luật sư trong tương lai
Với những kinh nghiệm của mình, tôi tin rằng, sự phối hợp giữa báo chí và luật sư ngày càng được nâng cao và khăng khít. Trong tương lai gần, để việc phối hợp được hiệu quả, rất cần sự phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau một cách tích cực từ các luật sư, phóng viên, các cơ quan ban ngành đoàn thể, cùng chung tay xây dựng, bảo vệ Nhà nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh./.
